Türk Eğitim-Sen, ders programlarının hazırlanmasında öğretmenler kuruluna yer verilmediğinden eksik düzenleme gerekçesiyle Danıştay nezdinde açmış olduğu dava sonucunda, Danıştay, yürütmeyi durdurma kararı ile "öğretmenler kurulunda görüşülmesi" hususuna yer verilmemesi suretiyle tesis edilen eksik düzenlemenin yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiştir.
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanarak yürürlüğe konulan Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği’nde haftalık ders programlarının okul müdürlüğü tarafından hazırlanarak öğretmenlere tebliğ edilmesi şeklinde düzenleme yapılmıştı. Bu düzenlemeye göre ders programını tek başına okul müdürlüğü hazırlayacak ve öğretmenlere tebliğ ederek ders programını uygulayacaktı.
Haftalık ders programlarının hazırlanmasına ilişkin mezkur yönetmeliğin "Haftalık ders dağıtımı" başlıklı 67. maddesinin 1. fıkrasında "Yönetici ve öğretmenlerin aylık karşılığı ve ücretli okutacakları dersleri gösteren haftalık ders dağıtım çizelgesi yönetimce hazırlanır ve ilgililere tebliğ edilir." hükmüne yer verilmiştir. Madde hükmünde haftalık ders programının hazırlanmasında tüm yetki okul müdürüne verilmiş, öğretmenler kurulunda ders programlarının görüşülmesine dair bir ifadeye yer verilmemiştir. Madde metninde ders programlarının hazırlanmasında öğretmenler kuruluna yer verilmediğinden eksik düzenleme gerekçesiyle Danıştay nezdinde açmış olduğumuz dava sonucunda, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu 2019/20YD nolu yürütmeyi durdurma kararı ile "öğretmenler kurulunda görüşülmesi" hususuna yer verilmemesi suretiyle tesis edilen eksik düzenlemenin yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiştir.
Danıştay İDDK mezkur kararında özetle “Haftalık ders dağıtım çizelgesinin öğretmenler kurulunda görüşülmesinin, çizelgenin öğretmenler kurulunda tartışılarak değerlendirilmesi imkanını sağlayacağı, aksi durumda okul müdürünün, öğretmenler kurulunda görüşülmesine de gerek kalmadan çizelgeyi doğrudan onaylayıp, uygulamaya koymak suretiyle bu konuda tek yetkili haline geleceği ve öğretmenlerin ders dağıtımından kendilerine yapılan tebliğ ile haberdar olacakları görüldüğünden, haftalık ders dağıtım çizelgesi konusunda öğretmenler kurulunu devre dışı bırakan maddede, öğretmenler kurulunda görüşülmesine yer verilmemesi nedeniyle hukuka uyarlık bulunmadığı, uygulanması hâlinde giderilmesi güç veya imkânsız zararların doğmasına yol açacağı sonucuna ulaşılmıştır.” ifadelerine yer vermiştir.
Danıştay kararı sonrası Milli Eğitim Bakanlığı valiliklere gönderdiği yazıda; hayat boyu öğrenme kurumlarında, ders programlarının öğretmenler kurulunda görüşülerek hazırlanması talimatını vermiştir.
TÜRK EĞİTİM-SEN
Danıştay İDDK’nın kararı
T.C. D A N I Ş T A Y İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU YD İtiraz No : 2019/20
İTİRAZ EDEN (DAVACI) : Türk Eğitim-Sen VEKİLİ : Av. Hatice Aytekin Atatürk Bulvarı, No:44/27 - Sıhhıye/ANKARA KARŞI TARAF (DAVALI) : Milli Eğitim Bakanlığı - ANKARA VEKİLİ : Av. Onur Zeki - Aynı adreste
İSTEMİN KONUSU : 11/04/2018 tarih ve 30388 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği'nin; 14. maddesinin 3. fıkrasında "sendikalara" yer verilmemesi suretiyle tesis edilen eksik düzenlemenin, 20. maddesinin (z) bendinin altında yer alan (ll) bendinin, 21. maddesinin 1. fıkrasının (z) bendinin altında yer alan (çç) bendinin, 22. maddesinin (a) bendinde yer alan "öğretmenlere derslerinin olmadığı" ibaresinin ve 67. maddesinin 1. fıkrasında "öğretmenler kurulunda görüşülmesi" hususuna yer verilmemesi suretiyle tesis edilen eksik düzenlemenin iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle açılan davada; Danıştay Sekizinci ve İkinci Daireleri müşterek heyetince verilen yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin 12/11/2018 tarih ve E:2018/4312 sayılı karara, davacı itiraz etmekte ve yürütmenin durdurulmasını istemektedir.
İTİRAZ EDENİN İDDİALARI : Davacı Sendika; dava konusu Yönetmeliğin 14. maddesinin 3. fıkrasında "sendikalara" yer verilmemesinin eksik düzenleme niteliğinde olduğunu; müdür yardımcılarının görev, yetki ve sorumluluklarını düzenleyen 20. maddesinin (z) bendinin altında yer alan "ll) Müdür tarafından verilen görevin gerektirdiği diğer görev ve sorumlulukları yerine getirmek." düzenlemesi ile öğretmenlerin görevleri ve sorumluluklarını düzenleyen 21. maddesinin 1. fıkrasının (z) bendinin altında yer alan "çç) Amirleri tarafından verilen görevin gerektirdiği diğer görev ve sorumlulukları yerine getirmek." düzenlemesinin muğlak ve ucu açık bir nitelik taşıdığını, müdürler ve amirler tarafından kötüye kullanılabileceğini; öğretmenlerin nöbet görevini düzenleyen 22. maddesinin (a) bendinde yer alan "öğretmenlere derslerinin olmadığı" ibaresinin, okulda ders görevi olmadığı sürece izinli sayılan öğretmenlere dersinin olmadığı gün nöbet görevi verilmesine neden olması itibariyle hukuka aykırı olduğunu; haftalık ders dağıtımını düzenleyen 67. maddesinin 1. fıkrasının, mevcut haliyle, haftalık ders dağıtım çizelgesinin hazırlanması ve uygulamaya konulması konusunda okul yönetimini tek yetkili kıldığını, bu durumun, çizelgede haksızlıklar oluşmasına ve öğretmenler arasında huzursuzluklar yaşanmasına neden olacağını, madde metninde "öğretmenler kurulunda görüşülmesi" hususuna yer verilmemesi nedeniyle eksik düzenleme bulunduğunu iddia etmektedir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ Nermin TOMBALOĞLU'NUN DÜŞÜNCESİ: İtirazın kısmen kabulü, kısmen reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 27. maddesi uyarınca dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE : İLGİLİ MEVZUAT: 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu ile diğer ilgili kanun ve kanun hükmünde kararnamelere dayanılarak hazırlanıp 11/04/2018 tarih ve 30388 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren, Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği'nin 1. maddesinde, bu Yönetmeliğin amacının; Millî Eğitim Bakanlığına bağlı hayat boyu öğrenme kurumları (halk eğitimi merkezi, olgunlaşma enstitüsü ve açık öğretim okulları) nın kuruluş, görev, yönetim, eğitim, öğretim ve işleyişi hakkındaki yöntem ve ilkeler ile diğer resmî ve özel kurum ve kuruluşlar, belediyeler, meslek kuruluşları, dernekler, vakıflar ve gönüllü kuruluşlarca hayat boyu öğrenme kurumlarının iş birliğinde özel öğretim kurumları mevzuatı dışında açılacak kurslarda yönetim, eğitim, öğretim, üretim, rehberlik, gözetim ve denetime ilişkin usul ve esasları düzenlemek olduğu belirtilmiştir. Yönetmeliğin "Çok amaçlı salonlar" başlıklı 14. maddesinde, "(1) Kurumların bünyesinde, yarışma, konser, toplantı, tiyatro, panel, sergi, seminer ve benzeri etkinliklerin düzenlenmesi amacıyla binanın durumu dikkate alınarak çok amaçlı salonlar oluşturulabilir. (2) Kurumlara ait çok amaçlı salon ve müştemilatı, eğitim öğretim faaliyetlerinden artakalan zamanlarda kişi veya kuruluşların etkinliklerine ücret karşılığında tahsis edilebilir. Tahsis işlemleri, döner sermayesi olan kurumlarda döner sermaye işletmesi kapsamında, döner sermayesi olmayan kurumlarda Millî Eğitim Bakanlığı Okul-Aile Birliği Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır. (3) Tahsis işlemlerinde; siyasi partiler, dernekler ve vakıfların talepleri mülki idare amirince değerlendirilir, uygun görüldüğü takdirde tahsis yapılır. Salonun dışındaki yerlere afiş, pankart ve benzeri tanıtım/duyuru araçları asılamaz. (4) Tahsis işlemlerinde ilgili kurum müdürlüğü ve tahsis talebinde bulunan kişi veya kurum ve kuruluşlar arasında iş birliği belgesi hazırlanır. Tahsis süresince doğan zarar, salonun tahsis edildiği kişi veya kuruluştan en kısa sürede tazmin edilir." hükmü yer almıştır.
"Müdürün görev, yetki ve sorumlulukları" başlıklı 19. maddesinin (a) bendinde, "Eğitim öğretim yılı başlamadan önce personelin iş bölümünü yaparak personele yazılı olarak bildirmek, yetkili kurul, komisyon ve ekipleri oluşturmak, öğretmenlerin de görüşlerini alarak okutacakları dersler ile atölye, laboratuvar ve işletmelere ilişkin görevlerin dağılımını yapmak, aylık karşılığı ders görevini dolduramayan öğretmenler ile boş geçen dersleri süresi içerisinde millî eğitim müdürlüğüne bildirmek, öğretim programları ile eğitim öğretimle ilgili kaynakların kurumda bulundurulmasını sağlamak."; (d) bendinde, "Eğitim öğretim çalışmalarını etkili, verimli duruma getirmek ve geliştirmek, sorunlara çözüm üretmek için öğretmenler kurulunu, alan/dal, atölye, tesis ve laboratuvar şeflerini, sınıf, zümre ve rehberlik öğretmenlerini toplantıya çağırmak, zümre öğretmenleri arasında eş güdümü sağlamak amacıyla zümre başkanları ile toplantılar yapmak, bu kurulların kararlarını onayladıktan sonra uygulamaya koymak ve gerektiğinde üst makama bildirmek." müdürün görev yetki ve sorumlulukları arasında sayılmıştır. "Müdür yardımcılarının görev, yetki ve sorumlulukları" başlıklı 20. maddesinin (z) bendinin altında yer alan (ll) bendinde "Müdür tarafından verilen görevin gerektirdiği diğer görev ve sorumlulukları yerine getirmek." ; "Öğretmenlerin görevleri ve sorumlulukları" başlıklı 21. maddesinin 1. fıkrasının (z) bendinin altında yer alan (çç) bendinde "Amirleri tarafından verilen görevin gerektirdiği diğer görev ve sorumlulukları yerine getirmek." düzenlemelerine yer verilmiştir. "Öğretmenlerin nöbet görevi" başlıklı 22. maddesinin 1. fıkrasında; öğretmenlerin, nöbet çizelgesine göre nöbet tutacakları ve nöbetlerde aşağıdaki esaslara uyulacağı belirtildikten sonra (a) bendinde, "Kurumun imkân ve koşulları dikkate alınarak nöbetlerini en iyi şekilde yapabilmelerini sağlamak için öğretmenlere derslerinin olmadığı veya en az olduğu günlerde nöbet görevi verilir." yolunda düzenleme yapılmıştır. Yönetmeliğin 33. maddesinde; "Kurumlarda; eğitim öğretim, yönetim ve üretim etkinliklerinin verimliliğini sağlamak, kurum, çevre, sektör iş birliğini gerçekleştirmek, yerel yönetimler ve sivil toplum örgütlerinin her türlü desteğini almak ve iş birliği yapmak amacıyla kurullar, komisyonlar ve ekipler oluşturulur." hükmü yer almış, "Öğretmenler kurulu" başlıklı 39. maddesinde de; öğretmenler kurulunun, kurumun öğretmen ve eğitici personelinden oluşacağı, ders yılı başı ve sonu ile okul müdürünün gerekli gördüğü diğer zamanlarda ve belirlenen gündemle toplanacağı hükme bağlanmıştır. "Haftalık ders dağıtımı" başlıklı 67. maddesinin 1. fıkrasında ise, "Yönetici ve öğretmenlerin aylık karşılığı ve ücretli okutacakları dersleri gösteren haftalık ders dağıtım çizelgesi yönetimce hazırlanır ve ilgililere tebliğ edilir." hükmüne yer verilmiştir. Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 27. maddesinin 2. fıkrasında, idari işlemin uygulanması hâlinde giderilmesi güç veya olanaksız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda yürütmenin durdurulmasına karar verileceği kuralı yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME : 11/04/2018 tarih ve 30388 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği'nin; 14. maddesinin 3.fıkrasında "sendikalara" yer verilmemesi suretiyle tesis edilen eksik düzenlemenin, 20. maddesinin (z) bendinin altında yer alan (ll) bendinin, 21. maddesinin 1. fıkrasının (z) bendinin altında yer alan (çç) bendinin, 22. maddesinin (a) bendinde yer alan "öğretmenlere derslerinin olmadığı" ibaresinin yürütmesinin durdurulması istemi yönünden; Dava konusu düzenlemelerin hukuka uygun olduğu, yürütmenin durdurulması kararı verilebilmesi için 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 27. maddesinde öngörülen koşulların gerçekleşmediği anlaşıldığından, davacı Sendika'nın anılan Yönetmelik hükümlerine yönelik itirazı yerinde görülmemiştir. Yönetmeliğin 67. maddesinin 1. fıkrasında "öğretmenler kurulunda görüşülmesi" hususuna yer verilmemesi suretiyle tesis edilen eksik düzenlemenin yürütmesinin durdurulması istemi yönünden; Yönetmeliğin, yukarıda belirtilen müdürün görev, yetki ve sorumluluklarını düzenleyen 19. maddesinin (a) ve (d) bentleri, 33. maddesi ile "Öğretmenler kurulu" başlıklı 39. maddesindeki düzenlemelerin birarada değerlendirilmesinden, öğretmenler kurulunda okuldaki bütün eğitim ve öğretim işlerini kapsayan hemen her hususun görüşüleceğinin düzenlendiği, yine öğretmenler kurulunun Yönetmelikte düzenlenen toplantı zamanları dışında da toplanmasına imkan sağlanarak tartışılması istenen konuların kurul gündemine taşınmasının amaçlandığı anlaşılmaktadır. Haftalık ders dağıtım çizelgesinin öğretmenler kurulunda görüşülmesinin, çizelgenin öğretmenler kurulunda tartışılarak değerlendirilmesi imkanını sağlayacağı, aksi durumda okul müdürünün, öğretmenler kurulunda görüşülmesine de gerek kalmadan çizelgeyi doğrudan onaylayıp, uygulamaya koymak suretiyle bu konuda tek yetkili haline geleceği ve öğretmenlerin ders dağıtımından kendilerine yapılan tebliğ ile haberdar olacakları görüldüğünden, haftalık ders dağıtım çizelgesi konusunda öğretmenler kurulunu devre dışı bırakan maddede, öğretmenler kurulunda görüşülmesine yer verilmemesi nedeniyle hukuka uyarlık bulunmadığı, uygulanması hâlinde giderilmesi güç veya imkânsız zararların doğmasına yol açacağı sonucuna ulaşılmıştır.
KARAR SONUCU : Açıklanan nedenlerle; 1. Davacının İTİRAZININ KISMEN KABULÜNE, 2. Danıştay Sekizinci ve İkinci Daireleri müşterek heyetince verilen yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin 12/11/2018 tarih ve E:2018/4312 sayılı kararın, 11/04/2018 tarih ve 30388 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği'nin 67. maddesinin 1. fıkrasında "öğretmenler kurulunda görüşülmesi" hususuna yer verilmemesi suretiyle tesis edilen eksik düzenlemeye ilişkin kısmının kaldırılmasına,
3. Olayda, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 27. maddesinin 2. fıkrasında öngörülen şartların birlikte gerçekleştiği anlaşıldığından, Yönetmeliğin 67. maddesinin 1. fıkrasında " öğretmenler kurulunda görüşülmesi " hususuna yer verilmemesi suretiyle tesis edilen eksik düzenlemenin YÜRÜTMESİNİN DURDURULMASINA oyçokluğu ile, 4. Yönetmeliğin dava konusu diğer maddeleri yönünden yürütmenin durdurulması kararı verilebilmesi için Yasanın aradığı koşulların gerçekleşmemiş olduğu anlaşıldığından davacı itirazının bu kısımlar yönünden ise REDDİNE oybirliği ile, 5. 27/02/2019 tarihinde karar verildi.
Başkan
Üye
Üye
Üye
Üye
Hasan GÜZELER (X)
Gürsel MEKİK
Ziya ÖZCAN
Doç. Dr. Selami DEMİRKOL
Bilal ÇALIŞKAN (X)
Üye
Üye
Üye
Üye
Üye
Turgay Tuncay VARLI
Oğuz YAĞLICI
Üye Bilge APAYDIN (X)
Hasan ODABAŞI
Üye Selbi KOCA
Muhsin YILDIZ
Üye Fatih TERZİ
Hasan ÖNAL (X)
KARŞI OY
X- Yürütmenin durdurulmasına karar verilebilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 27. maddesinde öngörülen koşulların bakılan uyuşmazlıkta birlikte gerçekleşmediği anlaşıldığından, yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin Daire kararına yapılan itirazın tümüyle reddi gerektiği düşüncesiyle, karara katılmıyoruz.
Başkan
Üye
Üye
Üye
Hasan GÜZELER
Bilal ÇALIŞKAN
Hasan ÖNAL
Bilge APAYDIN
