AYM İNFAZ DÜZENLEMESİ KAPSAMINI GENİŞLETİR Mİ, AYM AF KAPSAMINI GENİŞLETMİŞTİ

AYM İNFAZ DÜZENLEMESİ KAPSAMINI GENİŞLETİR Mİ, AYM AF KAPSAMINI GENİŞLETMİŞTİ

CHP'nin, infaz düzenlemesini Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) götüreceğini açıklaması AYM'nin benzer kararlarını da akla getirdi.

CHP-MSHP koalisyonu tarafından 18 Mayıs 1974'te çıkarılan genel afta bazı siyasi hükümlülerle kaçakçılık suçları kapsam dışı bırakılmıştı. 2 Temmuz 1974'te Anayasa Mahkemesi, af yasasındaki bir maddeyi iptal etti. Böylece affın kapsamı genişledi. Meclis'e düzeltme için zaman da verilmedi.

Kararın Resmi Gazete yayımlanması ile birlikte tahliyeler başladı. Yaklaşık dört bin siyasi hükümlü ile kaçakçılık suçlarından hüküm giyenler affedilmiş oldu.

1991'de Terörle Mücadele Kanunu'nun geçici maddeleriyle iyi hal şartı aranmaksızın şartlı salıverme imkanı tanınmıştı. AYM bu düzenleme için de "aynı miktarda ceza alan iki hükümlünün, suç türleri farklı olduğu için cezalarının farklı çektirilmesinin eşitsizliğe neden olacağı" yönünde karar verdi.

1999'da "Basın ve Yayın Yoluyla İşlenen Suçlara İlişkin Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanun" çıkarıldı. AYM, düşünceyi açıklama özgürlüğü bağlamında basın ve yayın yoluyla işlenmeyen suçların kapsam dışı olmasını Anayasa'ya aykırı buldu.

AYM, 22 Aralık 2000'de çıkan ve kamuoyunda "Rahşan Affı" olarak bilinen düzenlemenin kapsamını "eşitsizliğe" yol açtığı gerekçesiyle genişletmişti. Yüksek Mahkeme, 2001'de verdiği kararla "tehdit", "görevi kötüye kullanma, "firar", "meslekte gerekli özeni göstermeyerek kazaya sebebiyet verme" suçlarının kapsam dışında bırakılmasını Anayasa'ya aykırı buldu. AYM ayrıca daha önce şartla salıverilme veya aftan yararlananlardan yeniden suç işleyerek hüküm giyenlerin bu yasadan yararlanamayacağına ilişkin hükmü iptal etti.

NE YAPARSANIZ YAPIN AYM İPTAL EDERnDuayen hukukçu Hikmet Sami Türk, infaz düzenlemesini değerlendirdi.n"Rahşan Affı" olarak bilinen 1999 affı sırasında Adalet Bakanı olan Türk, "Ne yaparsanız yapın, bu infaz düzenlemesini de Anayasa Mahkemesi (AYM) genişletir" dedi. Türk, şu ifadeleri kullandı:

*1999 affında, cezaevinden çıkıp yeniden suç işleyen, eşini öldüren, ağır suçlara karışanlar büyük sıkıntı yarattı. Şimdi de aynı ihtimal var.

*Bu tür yasaların adı infaz ya da şartlı salıverme de olsa, af sonucunu doğuruyor. Kapsama istisna koymak da gerekiyor ama o zaman da AYM eşitlik ilkesine aykırı buluyor, toplum vicdanının kabul etmediği suçlular da dışarı çıkıyor.

*Bu yasa için de TBMM'den yeterli imza ile ya da bir mahkeme AYM'ye başvurursa aynı sonuç doğabilir. Cezaevindeki sıkışıklığın azaltılması nedeniyle bu düzenleme olumlu ama sonuçları kestirilemez.

1973 affının da AYM tarafından iptal edildiğini hatırlatan Hikmet Sami Türk, gazeteciler, sanatçılar, aydınların kapsam dışı bırakılmasını da eleştirerek, "Düşünce suçluları diye nitelenen bu kişiler de yasa teklifine mutlaka alınmalı, siyasi barış da sağlanmalı'' ifadelerini kullandı.